Trên đây là nội dung của báo cáo Về tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2023,  triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia, dự thảo Nghị quyết 01/NQ-CP năm 2024 được Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trình bày tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023 diễn ra ngày 06/12/2023. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp.

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023. Ảnh: chinhphu.vn

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, tình hình thế giới tháng 11 và 11 tháng tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, tiềm ẩn nhiều rủi ro trước những yếu tố, diễn biến thiếu ổn định của kinh tế, chính trị toàn cầu, nợ công, chuỗi cung ứng hàng hóa chiến lược (như dầu thô, lương thực, chất bán dẫn…), các thị trường tài chính, tiền tệ, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, thiên tai, hạn hán, bão lũ… tác động tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới, sự phục hồi và phát triển ổn định của các quốc gia, nhất là nền kinh tế lớn, đối tác thương mại, đầu tư chủ yếu của Việt Nam.

Trong nước, kinh tế phục hồi ngày càng tích cực hơn, đạt được nhiều kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong các hoạt động đối ngoại cấp cao, ngoại giao kinh tế. Qua đó, đã mở ra những thời cơ, cơ hội thuận lợi mới, để nước ta tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư, tranh thủ được sự dịch chuyển đầu tư, chuỗi cung ứng, các xu thế phát triển lớn toàn cầu về kinh tế số, kinh tế xanh, tăng trưởng xanh, tài chính xanh… Các đối tác, tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá cao về tiềm năng tăng trưởng và điều hành vĩ mô của nước ta.

Tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, ngày càng tích cực hơn. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 tăng 3,46% so với cùng kỳ, bình quân 11 tháng tăng 3,22%. Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay tiếp tục xu hướng giảm; an toàn hệ thống ngân hàng được bảo đảm.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh tiếp tục chuyển biến tích cực. Khu vực nông nghiệp, dịch vụ tiếp tục duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp tháng sau tích cực hơn tháng trước. Tình hình đăng ký doanh nghiệp tích cực hơn.

Công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được tập trung giải quyết; quyết liệt xử lý các vấn đề tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế.

Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án Luật, Nghị quyết trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, khẩn trương tổ chức thực hiện ngay sau khi được Quốc hội thông qua; tập trung nghiên cứu, tháo gỡ tổng thể vướng mắc trong các quy định pháp luật về sản xuất kinh doanh, đầu tư, xây dựng, NSNN, phân cấp, phân quyền…, nhất là những vấn đề Chính phủ đã báo cáo Quốc hội về kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, phát huy vai trò các Tổ công tác về cải cách thủ tục hành chính của các bộ, cơ quan gắn với trách nhiệm người đứng đầu.

Các khó khăn, vướng mắc, bất cập tiếp tục được tập trung tháo gỡ, đã đạt kết quả bước đầu, nhất là về cơ chế, chính sách, pháp lý của doanh nghiệp, dự án đầu tư, các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, điện, xăng dầu, công tác phòng cháy, chữa cháy…

Nhiều dự án cao tốc, hạ tầng trọng điểm được khởi công; một số dự án được đưa vào khai thác, đã phát huy hiệu quả. Công tác quy hoạch được đẩy nhanh, 108/111 quy hoạch đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt . Trong tháng 11, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các Hội nghị điều phối vùng, huy động các địa phương, chuyên gia, nhà khoa học tham gia ý kiến các quy hoạch vùng để hoàn thiện trước khi trình Hội đồng thẩm định theo kế hoạch.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cũng nhấn mạnh đến các kết quả về công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống người dân; lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin tuyên truyền; Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, ngoại giao kinh tế;…Đồng thời nêu rõ, những kết quả đạt được là nhờ sự lãnh đạo của Đảng; sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội; sự điều hành quyết liệt, sát sao, nhạy bén, hiệu quả, sát với thực tế, dám chịu trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, ngành, địa phương, tập trung tháo gỡ rào cản, khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, ứng phó kịp thời với các vấn đề phát sinh; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; làm tốt công tác thông tin, truyền thông về các sự kiện lớn, vấn đề quan trọng, nhạy cảm, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự ủng hộ của bạn bè quốc tế; tăng cường huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, khó khăn, thách thức đặt ra còn rất lớn, phụ thuộc nhiều vào xu hướng, bối cảnh chung toàn cầu, nên khó có thể chuyển biến nhanh; tạo sức ép lên thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành tỷ giá, các cân đối lớn về đầu tư, tiêu dùng, an sinh xã hội... Thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến khó lường, ảnh hưởng lớn đến các hoạt động kinh tế, đời sống người dân.

Do đó, cần tiếp tục triển khai quyết liệt, chủ động, đồng bộ, sát với thực tế các chính sách, giải pháp cả ngắn hạn và dài hạn, tranh thủ thời gian, tận dụng mọi cơ hội để tạo bứt phá trên cả 3 động lực về đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu, thúc đẩy các động lực mới về kinh tế xanh, tăng trưởng xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn... nhằm phục hồi tăng trưởng nhanh và bền vững.

Về nhệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu, kiến nghị nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như tổ chức triển khai nhanh, hiệu quả các Luật, Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán NSNN, đầu tư công năm 2024... đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội để rà soát, tiếp thu, giải trình, hoàn thiện các dự án Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng, các Nghị quyết, bảo đảm tiến độ, chất lượng trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp bất thường đầu năm 2024.

Tiếp tục thực hiện quyết liệt, tổng thể và đồng bộ các chính sách, giải pháp về thuế, phí, tiền tệ, thương mại, đầu tư... đã ban hành để thúc đẩy phục hồi nhanh sản xuất kinh doanh, sản xuất công nghiệp, các ngành, lĩnh vực, phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023. Nghiên cứu, đánh giá hiệu quả các chính sách đã thực hiện, chủ động báo cáo, tham mưu với Thủ tướng Chính phủ để tiếp tục thực hiện trong năm 2024.

Cùng với đó, bám sát tình hình, diễn biến cung - cầu hàng hóa thiết yếu trong nước, chủ động phương án điều tiết phù hợp, triển khai chính sách bình ổn giá để giữ ổn định thị trường, giá cả, bảo đảm cung ứng các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán năm 2024.

Làm tốt công tác chuẩn bị, bảo đảm chăm lo, hỗ trợ tốt cho các đối tượng chính sách, người nghèo, người lao động, người dân khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo trong dịp giáp hạt đầu năm và Tết Nguyên đán.

Phối hợp đồng bộ, liên ngành, tăng cường đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự, kiềm chế sự gia tăng tội phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, ma túy, pháo nổ, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, xuất nhập cảnh trái phép..., bảo đảm an toàn giao thông trong những tháng cuối năm 2023, dịp Tết Nguyên đán năm 2024.

Tổ chức triển khai quyết liệt, bảo đảm tiến độ, chất lượng các đề án, nhiệm vụ, công việc được giao có thời hạn hoàn thành trong năm 2023 theo chủ trương của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; Tiếp tục thúc đẩy các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, tranh thủ cơ hội từ nhu cầu tiêu dùng trong nước dịp cuối năm và Tết Nguyên đán năm 2024, xu hướng phục hồi của các thị trường xuất khẩu.

Đẩy mạnh rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính; Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Theo dõi sát tình hình thế giới, trong nước, chủ động phương án ứng phó với các tình huống phát sinh. Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hòa, bảo đảm hiệu quả các chính sách.

Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế, tranh thủ các cơ hội mới từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng sản xuất, thương mại, đầu tư toàn cầu và khu vực, thu hút các tập đoàn đa quốc gia đầu tư, phát triển kinh tế số, các ngành, lĩnh vực sản xuất chíp, bán dẫn, linh kiện, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đào tạo nhân lực chất lượng cao gắn với khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhất là nhân lực trong ngành sản xuất chíp và bán dẫn. Thu hút nguồn lực tài chính xanh, tín dụng xanh ưu đãi để phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới Hydrogen; xây dựng và phát triển trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam.

Bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ người lao động, bảo đảm đời sống người dân; Tiếp tục chú trọng phát triển toàn diện văn hóa, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế; Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả…/.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư