Hoạt động kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã đạt được những kết quả quan trọng. Tính đến hết năm 2021, Lào Cai có gần 6.000 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Tỷ lệ đóng góp vào GRDP của khối doanh nghiệp tăng đều trong các năm và hiện chiếm trên 66% tổng GRDP của toàn tỉnh. Số lao động làm việc trong các doanh nghiệp đang hoạt động tăng từ 42.000 lao động (năm 2011) lên gần 80.000 lao động (năm 2020), bình quân tăng 9%/năm góp phần giải quyết việc làm và các vấn đề an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên 90% doanh nghiệp thành lập tại tỉnh có quy mô nhỏ và siêu nhỏ; tỷ lệ doanh nghiệp hoạt động bình quân trên 1.000 dân còn thấp so với trung bình cả nước; liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp trong cùng chuỗi giá trị chưa nhiều; chưa có doanh nghiệp sản xuất kinh doanh với quy mô lớn, làm đầu tàu để dẫn dắt các doanh nghiệp khác phát triển…

Số lao động làm việc trong các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh tăng lên gần 80.000 người năm 2020.

Tại Nghị quyết, tỉnh Lào Cai thống nhất quan điểm phát triển doanh nghiệp bền vững, toàn diện, không phân biệt loại hình, quy mô, lĩnh vực, địa bàn hoạt động của doanh nghiệp dựa trên ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương để thu hút đầu tư từ các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp lớn; tập trung phát triển doanh nghiệp trong tỉnh lớn mạnh, trở thành nòng cốt của nên kinh tế và các doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh trong các lĩnh vực được xác định là thế mạnh, trụ cột của tỉnh. Đồng thời xây dựng đội ngũ doanh nhân ngày càng lớn mạnh, có khát vọng cống hiến cho sự phát triển của tỉnh, có đạo đức kinh doanh và trách nhiệm với xã hội, tuân thủ pháp luật, chú trọng bảo vệ môi trường, đảm bảo giữ vững quốc phòng - an ninh.

Mục tiêu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Mục tiêu chung là phát triển doanh nghiệp cả về số lượng và chất lượng; đa dạng mọi loại hình doanh nghiệp gắn với nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh theo hướng bền vững. Phát triển doanh nghiệp có năng lực thích ứng với tình hình mới đi đối với bảo đảm chế độ, chính sách, quyền và lợi ích hợp pháp đối với người lao động. Thu hút và hỗ trợ hiệu quả các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước đến tỉnh đầu tư, kinh doanh, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi liên kết, chuỗi giá trị trong nước và quốc tế; tập trung vào du lịch, dịch vụ cửa khẩu, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Đến năm 2030, toàn tỉnh có trên 16.000 doanh nghiệp, trong đó tỷ lệ doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả (trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động) đạt trên 70%. Hằng năm, giải quyết việc làm mới trên 8.000 lao động; hỗ trợ đào tạo khoảng 400 đội ngũ kinh doanh về quản trị doanh nghiệp.

Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX), Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS) hằng năm thuộc nhóm 15 địa phương đứng đầu cả nước.

Khu vực doanh nghiệp đóng góp khoảng 75% GRDP của tỉnh; đóng góp 60% tổng thu ngân sách nội địa trên địa bàn  tỉnh; tổng vốn đầu tư từ khu vực doanh nghiệp chiếm từ 60 - 70% tổng vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ số trong điều hành, quản lý, sản xuất và kinh doanh trên sàn thương mại điện tử tối thiểu đạt 80%.

Tầm nhìn đến 2050, tiếp tục phát triển doanh nghiệp tăng cả về số lượng và chất lượng; khuyến khích hình thành và phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh trong nước và quốc tế. Trên địa bàn tỉnh có hơn 20 doanh nghiệp lớn về chuỗi dịch vụ logistics và du lịch, nông, lâm, thủy sản, công nghiệp hỗ trợ. Duy trì doanh nghiệp tham gia và từng bước làm chủ chuỗi liên kết trong nước và quốc tế, đóng vai trò quan trọng trong liên kết xuất khẩu đường biên và công nghiệp hỗ trợ xuất khẩu.

Tạo điều kiện để doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế phát triển

Để đạt được các mục tiêu đề ra, nhiệm vụ và giải pháp quan trọng mà tỉnh Lào Cai ưu tiên thực hiện trước hết là nâng cao nhận thức đối với các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến đổi mới, phát triển doanh nghiệp trên quan điểm “lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm”; khẳng định vai trò, vị trí của doanh nghiệp là động lực phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động, bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn. Tích cực biểu dương những doanh nghiệp điển hình, có sáng kiến mới, cách làm; đồng thời phản ánh những doanh nghiệp vi phạm pháp luật và các hành vi gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực trong giải quyết công việc cho nhà đầu tư, doanh nghiệp. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác phát triển doanh nghiệp. Tổ chức phát động mạnh mẽ các chương trình khởi nghiệp, đưa tinh thần khởi nghiệp đến với mọi người dân.

Thực hiện thường xuyên, quyết liệt công tác cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; tập trung giải quyết các điểm nghẽn, bất cập theo thẩm quyền làm cản trở hoạt động của doanh nghiệp nhất là trong lĩnh vực đầu tư, quy hoạch, xây dựng, đất đai, khoáng sản, xuất nhập khẩu, giải ngân vốn đầu tư công, cấp các loại giấy phép kinh doanh có điều kiện.... Tăng cường kỷ luật công vụ, kỷ cương hành chính liên quan đến doanh nghiệp; đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến một cách thực chất, hiệu quả; thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình “Chính quyền đồng hành và phục vụ doanh nghiệp”; nghiên cứu hình thành các tổ chức Đổi mới sáng tạo và hỗ trợ doanh nghiệp. Ban hành cơ chế, giải pháp hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp ngoại tỉnh đang đầu tư, kinh doanh hiệu quả thành lập pháp nhân mới, chi nhánh độc lập tại tỉnh.

Công khai, minh bạch các thông tin về tình hình kinh tế - xã hội, các quy hoạch, cơ chế, chính sách... của tỉnh để các doanh nghiệp kịp thời nắm bắt, lựa chọn cơ hội đầu tư, mở rộng quy mô hoạt động. Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đất đai, tài nguyên, tín dụng, tìm kiếm thị trường… để đầu tư, kinh doanh lâu dài tại tỉnh. Tích cực đối thoại giữa doanh nghiệp và chính quyền các cấp. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến đầu tư trong nước và quốc tế, ưu tiên thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực thế mạnh, trụ cột được xác định trong Quy hoạch tỉnh gồm: (1) Kinh tế cửa khẩu; (2) Du lịch - dịch vụ; (3) Công nghiệp chế biến chế tạo; (4) Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp.

Xây dựng và công khai quy trình xử lý, giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp gắn với vận hành tối ưu Cổng thông tin hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh.

Phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng cụm, khu công nghiệp, khu kinh tế; trong đó thay đổi phương thức đầu tư hạ tầng kỹ thuật sử dụng ngân sách nhà nước sang khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Tăng cường đầu tư phát triển hạ tầng thương mại, các siêu thị, trung tâm thương mại, trung tâm mua sắm, trung tâm hội chợ triển lãm, chợ đầu mối... tại các đô thị, Khu du lịch Quốc gia Sa Pa, Khu kinh tế cửa khẩu; phát triển nhanh hệ thống thương mại điện tử. Tập trung xây dựng và hoàn thành sớm trung tâm logistics, kho hàng hóa đủ năng lực lưu trữ và luân chuyển hàng hóa phục vụ hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu qua cửa khẩu của Lào Cai.

Xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông thúc đẩy phát triển chính quyền số, xã hội số, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số trong doanh nghiệp, khuyến khích, phổ biến và xây dựng năng lực thương mại điện tử cho các doanh nghiệp trong tỉnh. Đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án, công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - kỹ thuật, nhất là hạ tầng giao thông quy mô lớn có tính kết nối liên huyện, liên tỉnh, liên vùng.

Tiếp tục thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước trên địa bàn; rà soát cơ cấu, bộ máy tổ chức, chú trọng công tác bồi dưỡng, đào tạo nguồn nhân lực để nâng cao hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước. Xây dựng hệ thống các chỉ dố để theo dõi, đánh giá hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Tập trung thực hiện nhiệm vụ sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu và trong ngành nghề Nhà nước giữ vai trò chi phối, độc quyền kinh doanh.

Đẩy mạnh dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, hình thành mạng lưới doanh nghiệp theo chuỗi, phát triển doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả có trách nhiệm xã hội. Đẩy mạnh và khuyến khích phát triển các dịch vụ kiểm định và chứng nhận bảo đảm yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng theo các tiêu chuẩn quốc tế. Phối hợp với các cơ quan, tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc gia và quốc tế (ISO, IEC, CE, DIN, ANSI, NEN, JIS, GB/T…) để xây dựng năng lực kiểm định và chứng nhận hàng hóa theo tiêu chuẩn của một số thị trường tiềm năng, hướng đến một lần chứng nhận và chấp nhận ở nhiều nơi. Tăng cường các hoạt động tư vấn, hỗ trợ đăng ký thành lập doanh nghiệp, chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp. Thực hiện đồng bộ, kịp thời chính sách hỗ trợ thuế, kế toán, pháp lý, tín dụng, nhất là các doanh nghiệp mới thành lập.

Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới, cải tiến công nghệ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; xây dựng và phát triển thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, đăng ký sở hữu trí tuệ. Tổ chức thực hiện hiệu quả chương trình mô hình liên kết “4 nhà” trong nông nghiệp; chủ động kết nối với các doanh nghiệp có uy tín để xây dựng các chuỗi liên kết từ quy hoạch vùng nguyên liệu, sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản; mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa trong nước và quốc tế. Vận động, tuyên truyền, phổ biến trên diện rộng chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Mở rộng các hình thức đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp và định hướng phát triển của tỉnh. Tăng cường phối hợp giữa các cơ sở đào tạo nghề với các doanh nghiệp để đào tạo theo địa chỉ, gắn đào tạo nghề với giải quyết việc làm.

Nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức, hiệp hội doanh nghiệp

Tăng cường liên kết, hợp tác giữa tỉnh Lào Cai và Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư kinh doanh; hỗ trợ doanh nghiệp; xúc tiến đầu tư, mở rộng thị trường sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn. Rà soát, kiện toàn tổ chức và hoạt động của các tổ chức hội, câu lạc bộ doanh nghiệp địa phương; các Hiệp hội ngành hàng trên địa bàn tỉnh; phát huy hơn nữa vai trò của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh trong việc đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích của cộng đồng doanh nghiệp, làm cầu nối giữa doanh nghiệp với các cơ quan quản lý nhà nước.

Phát huy hơn nữa vai trò của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh trong việc làm cầu nối giữa doanh nghiệp với các cơ quan quản lý nhà nước.

Khuyến khích cộng đồng doanh nghiệp tham gia xây dựng, phản biện chính sách; kịp thời phản ánh những vướng mắc, bất cập trong quá trình hoạt động với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Hỗ trợ các doanh nghiệp cập nhật, nâng cao kiến thức, năng lực quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro và quản lý tài chính; tiếp cận và học tập các mô hình, kinh nghiệm sản xuất - kinh doanh tiên tiến. Tuân thủ nghiêm túc các quy định pháp luật về đầu tư, kinh doanh, bảo vệ môi trường cho phát triển bền vững.

Tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác phát triển đảng viên trong doanh nghiệp. Tập trung củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các đảng bộ, chi bộ trong các doanh nghiệp. Nâng cao vai trò của tổ chức Công đoàn trong việc bảo đảm lợi ích của người lao động gắn với quyền lợi của doanh nghiệp khi tham gia các hoạt động công đoàn. Đẩy mạnh xây dựng và nâng cao vị thế của các tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp nhất là vai trò Đoàn thanh niên, thông qua các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, thi đua sản xuất kinh doanh…/.